|
หน้า 1 จาก 4 ทดสอบความรู้ผดุงครรภ์ไทย1. คำถามในระยะตั้งครรภ์ สถานการณ์ นางลำไย อายุ 34 ปี อาชีพแม่บ้านสำนักงานในกทม. เดินทางมาเยี่ยมมารดาในต่างจังหวัด ได้มาปรึกษาและขอตรวจครรภ์ กับผดุงครรภ์ไทย โดยแจ้งว่าประจำเดือนขาดและตั้งครรภ์มา 4-5 เดือนแล้ว แต่ยังรู้สึกคลื่นไส้อาเจียนมาก รับประทานได้น้อย และเริ่มมีเลือดออกกะปริบกะปรอยทางช่องคลอดพร้อมกับมีก้อนใสๆ คล้ายเม็ดสาคูปนออกมาด้วย มารดาของตนบอกว่าอาจจะเป็นเลือดล้างหน้าเด็ก และได้แนะนำให้มาปรึกษากับผดุงครรภ์ในชุมชน จากการสอบถามประวัติการฝากครรภ์ ได้รับคำตอบว่าเคยไปฝากครรภ์ไว้กับ รพ.ของรัฐ เมื่อสองเดือนก่อนแต่ไม่ได้นำใบฝากครรภ์มาด้วย ซักประวัติทราบว่าเป็นครรภ์แรก มีประจำเดือนครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 3 มกราคม 2555 (มาขอตรวจครรภ์วันที่ 5 มิถุนายน 2555) เมื่อชั่งน้ำหนักตัวได้ 50 กิโลกรัม ซึ่งนางลำไยแจ้งว่าครั้งสุดท้ายตอนฝากครรภ์ครั้งแรก น้ำหนัก 53 กิโลกรัม เมื่อตรวจครรภ์พบว่าหน้าท้องโตยอดมดลูกอยู่เหนือสะดือ 3 นิ้ว คลำพบนุ่มทั้งหน้าท้องและไม่พบส่วนของทารก คำถาม 1)ปัจจุบันนางลำไยตั้งครรภ์ได้กี่สัปดาห์ 2)จงคำนวณกำหนดคลอดหรือครรภ์ครบกำหนดคลอดของนางลำไย 3)ท่านคิดว่าการตั้งครรภ์นางลำไยเป็นการตั้งครรภ์ที่ปกติหรือไม่ หากมีความผิดปกติของการตั้งครรภ์ ท่านคิดว่าอาการดังกล่าวเกิดจากภาวะหรือโรคใดในสตรีมีครรภ์ 4)ท่านจะแนะนำการปฏิบัติตนแก่นางลำไยอย่างไรบ้าง 5)อาการเลือดออกทางช่องคลอดของนางลำใยในระหว่างตั้งครรภ์นี้ ร่วมกับมีชิ้นส่วนก้อนใสๆ หลุดปนออกมาด้วย จัดเป็นอาการเบื้องต้นที่จะนำไปสู่การแท้งหรือสิ้นสุดการตั้งครรภ์ได้หรือไม่ จงอธิบาย ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 2. คำถามจากภาพ 
จากภาพจงตอบคำถาม
1) ตำแหน่งที่ปลายลูกศรชี้ คือชิ้นส่วนของอะไร
2) หากพบสิ่ง/ชิ้นส่วนนี้ในตำแหน่งดังกล่าวถือว่าเป็นการตั้งครรภ์ปกติหรือไม่ หากเป็นภาวะผิดปกติในระยะครรภ์ ความผิดปกตินี้คืออะไร
3) จากข้อ 2 หากเป็นภาวะผิดปกติในระยะครรภ์ มารดาจะมีอาการอย่างไรที่บ่งชี้ถึงภาวะผิดปกตินี้
4) คำแนะนำมารดาในระยะครรภ์ที่เกิดภาวะเช่นนี้ คืออะไร+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
3. จงอธิบายความหมายของคำต่อไปนี้
1) ตกฟาก
2)ก้อนเส้า
3)แต่งท้อง4. สถานการณ์ สตรีตั้งครรภ์ใกล้คลอด มาตรวจครรภ์ตามปกติที่คลีนิกผดุงครรภ์ไทย โดยบอกว่ารู้สึกท้องลดลงมา 2-3 วันแล้ว จากการตรวจครรภ์ พบทารกอยู่ในท่าศีรษะ แผ่นหลังทารกอยู่ทางซ้ายเชิงกรานมารดา แต่หน้าท้องค่อนข้างโต เคยไปพบแพทย์ตรวจพบว่าเป็นภาวะน้ำคร่ำมากกว่าปกติ มารดากังวลว่าทารกในครรภ์อาจมีความผิดปกติหรือไม่ แต่สังเกตเองว่าทารกยังดิ้นเป็นปกติ คำถาม 1) ท่านจะอธิบายและให้คำแนะนำมารดาอย่างไร เกี่ยวกับอาการท้องลดของมารดารายนี้ 2) มารดารายนี้หากมีถุงน้ำแตก และน้ำเดินก่อนคลอด อาจเสี่ยงต่อภาวะใด ท่านจะแนะนำมารดาให้นอนในท่าใดเมื่อมีอาการน้ำเดิน/ถุงน้ำแตกฉับพลัน 3) ท่านจะแนะนำมารดาให้สังเกตการดิ้นของทารกในครรภ์อย่างไร และการสังเกตการดิ้นของทารกโดยปกติ จะสามารถบ่งชี้ถึงภาวะใดของทารกในครรภ์ จงอธิบาย
5. อุปกรณ์ที่เห็นในภาพคืออะไร ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ใด ใช้ในขั้นตอนใดของการคลอด และในการใช้อุปกรณ์ชนิดนี้ มีข้อควรปฏิบัติอย่างไรเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดแก่ผู้รับบริการ/ผู้ป่วยในระบบทางเดินหายใจ  6.อุปกรณ์ที่เห็นในภาพคืออะไร ใช้ในขั้นตอนใดของการคลอด และในการใช้อุปกรณ์ชนิดนี้ มีข้อควรระวังอย่างไร 7. ทารกในภาพสามารถนั่งเองได้ หยิบของโดยใช้มือกำ พลิกคว่ำ-หงายได้เองทำท่าคล้ายจะเริ่มคลาน มองเห็นเงาของฟันน้ำนมที่กำลังจะขึ้นที่เหงือกล่าง และจดจำมารดาได้ดี ทารกรายนี้น่าจะมีอายุประมาณกี่เดือน และประเภทอาหารที่เหมาะสมกับทารกรายนี้มีอะไรบ้าง หากมารดาพาทารกไปรับภูมิคุ้มกันโรคตามปกติ ทารกรายนี้ควรได้รับวัคซีนป้องกันโรคชนิดใดมาแล้วบ้าง 8. สิ่งที่เห็นในภาพคืออะไร หากไม่พบสิ่งนี้ในระยะหลังคลอดแล้ว 2-3 วัน ควรนึกถึงความผิดปกติในเรื่องใดบ้าง 9. ทารกแรกเกิดในภาพได้รับการชั่งน้ำหนักในห้องคลอดด้วยเครื่องชั่งแบบนอน (ชนิดดิจิตอล) ได้ตัวเลขน้ำหนักหน่วยเป็นกิโลกรัมตามภาพ(ตัวเลขในหน้าจอเครื่ิองชั่งใต้แป้นนอนชั่งของทารกตามภาพ) ถามว่าทารกรายนี้มีน้ำหนักปกติหรือไม่ หากไม่ปกติจัดเป็นน้ำหนักน้อยหรือมากกว่าปกติ และเมื่อนำทารกลงจากเครื่องชั่งแล้ว ควรปฏิบัติเพื่อดูแลรักษาอุณหภูมิกายของทารกอย่างไร และเมื่อย้ายทารกไปใน้ห้องพักฟื้นกับมารดาในระยะหลังคลอดแล้ว ผดุงครรภ์จะดูแลสายสะดิอทารกอย่างไร 10. จงอธิบายความหมายของคำว่า “ครรภปะรามาศ” และศัพท์คำนี้ปรากฏอยู่ในคัมภีร์แพทย์แผนโบราณ คัมภีร์ใด 11. การแต่งปรุงยาให้โลหิตงามบริบรูณ์ตามคัมภีร์ปฐมจินดา มีขั้นตอนในการแต่งยากี่ขั้นตอน อะไรบ้าง ระบุชื่อตำรับยามาด้วย 12. มารดาหลังคลอดได้ 4 สัปดาห์ มาปรึกษาว่ายังมีน้ำคาวปลาออกมากะปริบกะปรอย ต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยวันละ 2-3 ผืน น้ำคาวปลามีสีน้ำตาลคล้ำ มีกลิ่น ผดุงครรภ์ไทยจะให้คำแนะนำมารดารายนี้อย่างไร เกี่ยวกับสีและกลิ่นของน้ำควปลา หากเป็นการไหลของน้ำคาวปลาที่ผิดปกติ จะแนะนำมารดาให้ปฏิบัติอย่างไร 13. มารดาครรภ์แรกรายหนึ่ง ครรภ์เกินกำหนดมาเกือบสองสัปดาห์ มีอาการเจ็บครรภ์คลอด ระหว่างเตรียมการไปคลอดที่ รพ. มีอาการน้ำเดิน/ถุงน้ำแตกก่อน จึงแวะมาขอคำปรึกษาที่คลินิกผดุงครรภ์ไทยก่อนไป รพ. จากการซักประวัติเพิ่มเติม พบว่า ทารกดิ้นน้อยลงมา 1-2 วัน เมื่อตรวจดูที่ปากช่องคลอดพบส่วนนำเป็นก้นของทารก และพบส่วนของสายสะดือย้อยลงมา คำถาม 1) ภาวะที่พบสายสะดือย้อยนี้ เรียกว่าอะไร น่าจะเกิดจากสาเหตุใด 2) การตรวจดูสิ่งผิดปกติต่างๆ โดยเฉพาะน้ำคร่ำที่ไหลออกมา ผดุงครรภ์จะสังเกตจากลักษณะและปริมาณของน้ำคร่ำได้อย่างไร ว่ามีภาวะทารกในครรภ์ขาดออกซิเจน เนื่องจากภาวะครรภ์เกินกำหนดและสายสะดือถูกกดทับไว้ดังกล่าว 3) ท่าที่เหมาะสมขณะนำมารดาส่งโรงพยาบาล จะแนะนำให้มารดานอนในท่าใด 14. มารดาหลังคลอดได้ 3 วัน กลับมาพักฟื้นที่บ้านแล้ว มาปรึกษาว่า มีอาการนมคัด เมื่อลองบีบดูพบน้ำสีเหลืองๆ ไหลออกมา ไม่มีไข้ ผดุงครรภ์ตรวจดูเต้านมและหัวนมพบว่ามีภาวะหัวนมสั้นกว่าปกติ ส่วนทารกที่เกิดมามีอาการตัวเหลือง แพทย์นำเข้าตู้อบส่องไฟแล้วดีขึ้น จึงนัดไปรับกลับบ้านวันนี้ ซึ่งบิดาของเด็กกำลังไปขอรับบุตรออกจาก รพ. คำถาม 1) น้ำนมที่มารดาบีบออกมามีลักษณะดังกล่าว เรียกว่าอะไร มีประโยชน์หรือโทษอย่างไร 2) คำแนะนำที่เหมาะสมเกี่ยวกับการเลี้ยงทารกด้วยนมมารดารายนี้ คืออะไร อาทิ ควรใช้นมมารดาเลี้ยงทารกหรือไม่ ควรให้ทารกดูดนมตามมื้อปกติหรือไม่ ควรให้ทารกดูดนมทันทีหรือไม่ เพราะเหตุใด 3) คำแนะนำมารดารายนี้ที่มีภาวะหัวนมสั้นกว่าปกติคืออะไร 4) คำแนะนำอาหารที่ช่วยบำรุงน้ำนมมารดา คืออะไร 15. มารดารายหนึ่ง คลอดบุตรได้ 1 สัปดาห์ ให้ประวัติว่าทารกตายในครรภ์เนื่องจากสายสะดือพันคอสองทบในระยะคลอด แต่ยังมีอาการเต้านมคัดตึงมาก บางครั้งมีน้ำนมไหลออกมาเอง ท่านจะแนะนำมารดารายนี้อย่างไร ในการจัดการกับภาวะนมคัดที่บุตรตายในครรภ์ 16. จากภาพ ทารกแรกเกิดที่พบว่ามีไขมันติดตามหน้าและลำตัวหนา/ไขมีจำนวนมากกว่า ปกติ ขั้นตอนการทำความสะอาดทารกในห้องคลอด ผดุงครรภ์ควรปฏิบัติต่อทารกที่มีลักษณะเช่นนี้อย่างไร 
ภาพจาก http://images.medicinenet.com/images/SlideShow/pregnancy_stages_s22_new_born.jpg 17. ตามพระคัมภีร์ปฐมจินดา ตำรับยาครรภ์รักษา ที่ใช้ได้ทั้งกินและชโลม ใช้แก้ไข้และแก้สารพัดโรคในครรภรักษาทั้งปวงให้หายสิ้น ตั้งแต่ตั้งครรภ์เดือนหนึ่งไปจนถึงเดือนสิบ ประกอบด้วยตัวยาอะไรบ้าง มีวิธีปรุงยาอย่างไร และใช้อะไรเป็นน้ำกระสายยา 18. นางน้อย อายุ 24 ปี แต่งงานมาได้ 3 ปี ยังไม่มีบุตร มาปรึกษาผดุงครรภ์ไทยว่าต้องการมีบุตร ปัญหาน่าจะอยู่ที่ตนเอง เพราะสามีอายุ 36 ปี เคยมีบุตรกับภรรยาเก่าแล้ว 2 คน สามีและตนเองสุขภาพแข็งแรงดี โดยให้ประวัติเพิ่มเติมว่าประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอมาตลอดตั้งแต่ยังสาว บางครั้ง 2-3เดือนจึงมีประจำเดือนครั้งหนึ่ง และปริมาณโลหิตประจำเดือนไม่มาก ปกติทำงานขายผลไม้ในตลาด ผดุงครรภ์สังเกตว่านางน้อยรูปร่างผอมสูง ผิวขาวเหลือง ผดุงครรภ์ไทยจะมีวัตถุประสงค์ ขั้นตอนในการวางยาและปรุงยาตำรับใดเพื่อบำรุงโลหิตประจำเดือนให้บริบรูณ์ ส่งเสริมให้เกิดการปฏิสนธิและการตั้งครรภ์แก่สตรีรายนี้ อธิบายส่วนประกอบในแต่ละตำรับยาและวิธีปรุงยาด้วย 19.จงอธิบายเปรียบเทียบความแตกต่างของการปฏิสนธิและตามตำราแพทย์แผนไทยในคัมภีร์ปฐมจินดากับความหมายของการปฏิสนธิตามแนวการแพทย์แผนปัจจุบัน 20. ภาพต่อไปนี้เป็นสิ่งที่พบได้จากผ้าอ้อมทารกแรกเกิดปกติ ยกเว้นภาพใด
1)  2)  3)  4)  5) 
|
โรค/ปัญหาสุขภาพ/สาธารณสุข 
